
2022 was een uitzonderlijk beleggingsjaar. We boekten een verlies van 17,7%. Hoe kan dat? We spraken erover met uitvoerend bestuurder vermogensbeheer Bart Oldenkamp en beleggingsstrateeg Jan-Just Meerman.
Wat kenmerkte het beleggingsjaar 2022?
Jan-Just Meerman: ‘2022 was geen goed beleggingsjaar. Dat zie je in de hele financiële wereld terug, en ook bij ons. Dit jaar was kenmerkend dat eigenlijk alle beleggingscategorieën negatief scoorden. Dat is uitzonderlijk. Vaak zien we dat als de ene categorie het niet goed doet, dit wordt opgevangen door andere beleggingscategorieën die het beter doen. Dit jaar was hiervan geen sprake. Alle soorten beleggingen presteerden negatief, van aandelen tot obligaties. En dat heeft uiteindelijk geleid tot een slecht resultaat.’
Hoe erg is zo’n beleggingsverlies?
Bart Oldenkamp: ‘Zo’n jaar is heel vervelend, maar het is wel iets waar we als pensioenfonds rekening mee houden. Wij beleggen voor de zeer lange termijn. En we weten dat er jaren zijn dat het minder goed gaat. Dat hoort er nu eenmaal bij. Ons beleid is erop gericht dat we bij een verantwoord risico op de lange termijn een zo goed mogelijk rendement halen. En onze resultaten over de lange termijn laten ook zien dat we de rendementen behalen die we nodig hebben.’

‘Ook in het nieuwe pensioenstelsel blijven wij op een verantwoorde manier je pensioengeld beleggen’
Bart Oldenkamp
uitvoerend bestuurder vermogensbeheer
Is het wel echt nodig om het geld te beleggen?
Bart: ‘Jazeker, beleggen is noodzakelijk voor een goed en betaalbaar pensioen. We moeten een groot deel van ons pensioen verdienen met goede beleggingsrendementen. De pensioenpremies alleen zijn niet voldoende.
En ook sparen levert onvoldoende op. De pensioenen zouden dan veel lager zijn of de premie zou dan veel hoger moeten zijn. We moeten dus op een verantwoorde manier beleggen en risico’s nemen.’
Is het wel echt nodig om het geld te beleggen?
Bart: ‘Jazeker, beleggen is noodzakelijk voor een goed en betaalbaar pensioen.
We moeten een groot deel van ons pensioen verdienen met goede beleggingsrendementen. De pensioen-premies alleen zijn niet voldoende.
En ook sparen levert onvoldoende op. De pensioenen zouden dan veel lager zijn of de premie zou dan veel hoger moeten zijn. We moeten dus op een verantwoorde manier beleggen en risico’s nemen.’
‘Beleggen is noodzakelijk voor een goed en betaalbaar pensioen’
Hoe beleg je verantwoord?
Jan-Just: ‘We gaan heel zorgvuldig om met de risico’s. We doen daar veel studie naar, zodat we op een onderbouwde en verantwoorde manier beleggingsrisico’s kunnen nemen. Een belangrijk element hierbij is het spreiden van risico’s. We doen dit door de beleggingen te spreiden over verschillende beleggingscategorieën, sectoren en landen. Dat maakt je minder kwetsbaar. En daarnaast kiezen wij voor een bestendig langetermijnbeleid. Dat betekent dat wij niet teveel switchen tussen beleggingen. Als langetermijnbelegger kunnen wij beleggingen vaak lang aanhouden. Zo houden we het risico in de hand.’
Hoe beleg je verantwoord?
Jan-Just: ‘We gaan heel zorgvuldig om met de risico’s. We doen daar veel studie naar, zodat we op een onderbouwde en verantwoorde manier beleggingsrisico’s kunnen nemen. Een belangrijk element hierbij is het spreiden van risico’s. We doen dit door de beleggingen te spreiden over verschillende beleggingscategorieën, sectoren en landen. Dat maakt je minder kwetsbaar. En daarnaast kiezen wij voor een bestendig langetermijnbeleid. Dat betekent dat wij niet teveel switchen tussen beleggingen. Als langetermijn-belegger kunnen wij beleggingen vaak lang aanhouden. Zo houden we het risico in de hand.’
Hoe zit het met de kosten van de beleggingen? Gaat daar veel geld aan op?
Jan-Just: ‘Vooropgesteld: beleggen brengt nu eenmaal kosten met zich mee. Maar uiteraard letten wij er scherp op geen onnodige kosten te maken. Een groot deel van de beleggingen voeren wij daarom zelf uit met onze eigen beleggingsafdeling. Dat is over het algemeen goedkoper dan het volledig uitbesteden van de beleggingen, zoals veel pensioenfondsen doen. En ons team heeft zich met uitstekende resultaten over vele jaren bewezen. En verder is het zo dat je bij beleggen niet alleen moet mikken op zo laag mogelijke kosten. Er zijn namelijk beleggingen met hogere kosten die naar verwachting ook een hoger rendement opleveren. Dat soort beleggingen gaan wij niet uit de weg, maar we zijn er wel kritisch op. En uiteraard monitoren we of ze werkelijk bijdragen aan betere rendementen en in dat licht dus ook acceptabel zijn.’
‘We weten dat er goede en minder goede jaren zijn. Dat hoort bij beleggen’
Er komt een nieuw pensioenstelsel aan. Verandert er ook iets in de manier waarop er wordt belegd?
Bart: ‘Op het gebied van beleggen gaat er niet heel veel veranderen. We blijven je pensioengeld op een verantwoorde wijze beleggen, zoals je van ons gewend bent. Maar er veranderen wel een aantal zaken. Zo ga je het beleggingsrendement veel directer dan nu terugzien in je pensioen, omdat iedereen een eigen pensioenpotje krijgt. In goede beleggingsjaren komt daar geld bij en in slechte jaren gaat je pensioen eerder omlaag. Maar dit hangt wel af van je leeftijd. Als je jong bent, heb je meer tijd om een slecht beleggingsjaar weer goed te maken. Daardoor kunnen we je dan wat meer risico laten lopen, wat naar verwachting een hoger pensioen oplevert. Maar als je ouder bent, nemen we juist iets minder risico en proberen zo om je pensioenuitkering zo stabiel mogelijk te houden. Verder is het goed om te weten dat de pensioenuitkering levenslang blijft en je pensioenpotje dus nooit leeg kan raken.’

‘2022 was een uitzonderlijk jaar:
alle soorten beleggingen
presteerden negatief’
Jan-Just Meerman
beleggingsstrateeg bij Rail & OV